Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Başkanı Hüseyin Aydın, mevduat getirisine vergi düzenlemesinde temel hedefin, milli para ile tasarrufun teşvik edilmesi olduğunu belirterek, "Düzenlemenin, banka bilançolarının para birimleri itibarıyla zaman içinde dengeye gelmesi ve dolarizasyonun belirli ölçülerde azaltılması yönünde de katkısı olacağını düşünüyorum." dedi.
Aydın, geçen hafta yapılan düzenleme ile Türk lirası mevduatlarının faiz getirisinden yapılan vergi kesintisinin düşürüldüğünü, döviz mevduatlarında ise artırıldığını anımsattı.
Aydın, yeni düzenlemeyle TL mevduat sahiplerine cari faiz oranlarından yaklaşık 2 puan daha yüksek getiri imkanı sağlandığını aktararak, ayrıca bir yıl ve daha uzun vadeli TL mevduatta gelir vergisi stopaj oranının sıfıra indirildiğini söyledi.
Öte yandan, yabancı para mevduatı getirisinin, artırılan vergi oranlarıyla cüzi de olsa daha düşük olacağına işaret eden Aydın, "Bu düzenlemedeki temel hedef, milli para ile tasarrufun teşvik edilmesi. Hem milli parayla tasarruf, hem de milli parayla daha uzun vadeli tasarruf destekleniyor. Düzenleme sayesinde, TL mevduat sahipleri faiz oranlarını yukarıya çekmeden daha iyi getiri imkanı elde etmiş olacak. Böylece, dolaylı olarak kredi faizleri üzerindeki baskı da kısmen azalacaktır." diye konuştu.
Mevduat sahibinin yabancı paradan TL'ye geçişinin bu düzenlemenin de etkisiyle artması durumunda, kurlar üzerindeki baskı azalacağı için yine faiz oranlarında aşağı yönlü bir düşüşe katkı sağlanmış olacaktır. Buna ek olarak düşen döviz kuru ve güçlenen TL, enflasyonun gerilemesinde etkili olacak ve bu da nominal faiz oranlarının düşüşüyle sonuçlanacaktır. Yine toplam fayda yüksek olacak."
Aydın, kredi faiz oranları üzerinde yukarı yönlü baskı azalırsa kredi borçlularının finansman yükünün artmayacağını ve ekonomik faaliyetin olumlu etkileneceğini dile getirdi.
"Bilançolarımızda hali hazırda yabancı para cinsinden mevduatın döviz kredilerinden daha yüksek olduğunu biliyoruz. Yabancı para cinsinden mevduat/döviz kredisi rasyosu yaklaşık yüzde 90 seviyesindedir. Üstelik mevduat dışı kaynakların çok önemli bir kısmı da yabancı para cinsinden. Bu da beraberinde, aktifin ağırlıklı olarak TL olması nedeniyle swap ihtiyacını doğurmaktadır. Bu düzenleme, söz konusu dengesizliğin de belirli ölçülerde giderilmesine imkan sağlayabilir. Bu düzenlemenin, banka bilançolarının para birimleri itibarıyla zaman içinde dengeye gelmesi ve dolarizasyonun belirli ölçülerde azaltılması yönünde de katkısı olacağını düşünüyorum."
"Ayrıca her durumda dövize endeksli krediler yasaklandı. Düzenlemeden sonra, bu nitelikteki işletmeler bu tür kredilerini vadesinde kapatacak veya TL'ye dönecek. Mayıstan sonra kurlar düşükken bu tür kredilerini kapatan veya TL'ye dönenler açısından durum oldukça makul bir düzeye gelmiştir. Merkez Bankası, ağustos sonunda yaptığı bir duyuruyla bu uygulamaya açıklık getirmiştir. Bu düzenlemeyle döviz kredisi bakiyesi 15 milyon doların altında olan işletmelerin döviz kredileri veya dövize endeksli kredileriyle ilgili kredi anapara tutarında bir artış yapılmaması kaydıyla temdit/vade uzatımı/ödeme planı değişikliklerin yapılması mümkün kılınmıştır. Bunun anlamı, anapara ve borç toplamı 15 milyon doların altında kalmak üzere döviz cinsinden ve dövize endeksli kredilerin orijinal nitelikleri ile yapılandırılabileceğidir. Böylece bu tür borcu olan işletmeler cari döviz kurundan dövize dönmek zorunda kalmayacak. Bu durum döviz talebi yoluyla döviz kuru üzerinde baskıyı sınırlandıracaktır."
"KOBİ'ler krediyi KGF kefaleti ile kullanacak"
TBB Başkanı Hüseyin Aydın, geçen hafta "Birlikte Kazanacağız" sloganıyla uygulamaya alınan projeye ilişkin bilgi vererek, nefes kredisi adı altında daha önce iki kez KOBİ finansmanına yönelik Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile çalışma yürüttüklerini anımsattı.
"Bu çalışma ile KOBİ'lerimizin finansmana erişimini kolaylaştırmak ve işletme sermayesi ihtiyaçlarına daha uygun bir maliyetle finansman sağlamak amaçlanmıştır. KOBİ'lerimizin teminat zorlukları dikkate alınarak krediler KGF kefaleti ile kullandırılacaktır. Krediden tüm KOBİ'lerimiz faydalanabilecektir. Firma bazında azami 200 bin lira kullandırılacaktır. Çok geniş bir müşteri kitlesinin uyulamadan faydalanması amaçlanmıştır. Krediler 6 ay ödemesiz dönemli olmak üzere toplam 18 ay vadelidir. Kredinin faizi aylık yüzde 1,85 yıllık yüzde 22 civarında olacaktır."
