Maliye, POS cihazlarıyla yapılan usulsüzlüklere ve kaçaklara karşı da çetin bir mücadele veriyor. Katma Değer vergisi (KDV) genel oranlarında yapılan değişikliklerin ardından, bazı işletmelerin tahsil ettikleri KDV ile beyan ettikleri KDV arasında tutarsızlıklar tespit edilmiş ve bunu önlemeye yönelik bazı tedbirler hayata geçirilmişti.
Örnek olarak işletmeler yüzde 10 olarak tahsil ettikleri KDV'yi yüzde 1 olarak beyan ederek, aradaki farkla haksız kazanç sağlıyorlardı. İşletmelerde yapılan sıkı denetimler sonucu büyük miktarda ceza uygulandı.
Kayıt dışı ve vergi kaçağı konusunda bir diğer tedbir de Vergi Usul Kanunu gereği, fiş veya fatura almayan müşterileri de sorumlu tutma oldu. Nihai tüketici fiş ya da fatura düzenlenmemesi durumunda bunu 5 gün içinde idareye bildirmezse 5 bin TL özel usulsüzlük cezasıyla karşı karşıya kalabiliyor.
Fiş veya fatura düzenlemeyen mükelleflere uygulanan ceza da tekrarlanması durumunda 100 bin TL’ye kadar çıkabiliyor.
BAYİ POS’LARDAKİ VERGİ KAÇAĞI
Vergi kaçağındaki en büyük kalemlerden birinin de Bayi POS Tahsilat Sistemi’nde olduğu ifade ediliyor. Bir online kredi kartı tahsilat sistemidir olan Bayi POS Tahsilat Sistemi kapsamında Türkiye’de sanal POS hizmeti veren 21 banka bulunuyor. Bu sistemle tek ekrandan entegrasyon sağlanabiliyor. İşletmeler, kurumlar Bayi POS Tahsilat Sistemi ile bayilerinden, tüketicilerinden, abonelerinden, hizmet veya ürün sattıkları müşterilerinden internet üzerinden tek çekim veya taksitli ödeme alabiliyor.
Bayi kanalı olan şirketler bayilerinden, bayilerinin alt bayilerinden ve bayilerinin müşterilerinden tahsilat yapabiliyorlar. Bayi tahsilat sistemi ile bayiler ve bayilerin alt bayileri kendi işyerlerinde, mağazalarında, dükkânlarında müşterilerine yaptıkları satışların tahsilatını merkez şirketin sanal poslarına yapabiliyorlar.
Böylelikle bayiler ve alt bayiler bankalarla pos/sanal pos anlaşması yapmalarına gerek olmadan ve daha da önemlisi yüksek komisyonlar ödemeden satış gerçekleştirebiliyorlar. Müşterilere SMS ve e-mail ile link gönderilerek, müşterinin linki tıklaması ve kart bilgilerini tuşlayarak ödeme yapması sağlanabiliyor. Bayi POS Tahsilat Sistemi’nde TL’nin yanı sıra Dolar, Euro ve benzeri dövizle tahsilat yapılabiliyor.
Gelir İdaresi Başkanlığı, daha önce POS makinalarının usulsüz kullanımına dikkat çekerek mükellefleri uyarmıştı. Bankalardan alınan bilgilere göre, bankaların kredi kartı ile satış cihazı verdiği üye işyerlerinin, bu cihazları kullanarak yaptıkları satış tutarları ile mükelleflerin beyanları karşılaştırılarak bilgiler arasında uyumsuzluk tespit edilen mükellefler hakkında aylık sıkı denetimler sonucu işlemler yapılıyor.
Yapılan vergi incelemelerinde mükelleflerin kredi kartı ile satış işlemi olduğu halde, ilgili dönemlerde verilen KDV beyannamelerinde yer alan 45 numaralı, “kredi kartı ile tahsil edilen teslim ve hizmetlerin KDV dahil karşılığını teşkil eden bedel” alanının boş bırakılarak ihmal edildiği, ilgili hâsılatın sadece matrah bildirimi tablosunda yer alan “teslim ve hizmet bedeline” dâhil edildiği tespit ediliyor.
VERGİ KAÇAĞI BÜYÜK
Sıkı denetimlere rağmen bu alanda büyük vergi kaçağının olduğu ifade ediliyor. Bir örnekle anlatmak gerekirse, yurt dışından ithal ürün satan Türkiye’deki bir bayi, müşterilerine sattığı ürünün bedelini ürünü ithal ettiği firmanın pos cihazından tahsil ediyor. Tahsilat miktarı doğrudan ürünün ithal edildiği firmanın hesabına yatıyor ve Türkiye’deki işletmenin borcundan mahsup ediliyor.
Bu arada işletme, bu satış işlemi için fatura veya fiş düzenlemiyor. Satış işleminden dolayı devlet vergi kaybına uğrarken, işletme de fatura kesen bir başka rakip işletmeye karşı fiyat avantajı elde ediyor. Bu durum, rekabeti de zedeliyor.
