Van’ın Gürpınar ilçesinde yapımı planlanan Norduz Barajı, doğaya, tarihi mirasa ve yerel halka olası etkileri nedeniyle kamuoyunda büyük tartışmalara neden oldu. Projeye gelen tepkilerin ardından Van Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, konuyu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) gündemine taşıyarak, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı'ya yazılı soru önergesi sundu.
“Ekosistem ve Kültürel Doku Tehlikede”
Milletvekili Sayyiğit, barajın yapılması planlanan bölgedeki ekosistem, yerleşim alanları, kültürel miras ve nesli tükenme tehlikesi altındaki canlı türleri üzerinde yaratacağı yıkıcı etkilere dikkat çekti. Özellikle Oğuldam ve Geçerli köylerinin sular altında kalma tehlikesine vurgu yapan Sayyiğit, bölgede yer alan tarihi Dêr Meryem Kilisesi’nin zarar görebileceği uyarısında bulundu. Ayrıca sadece Van'a özgü olan kırmızı benekli alabalık ve Norduz koyununun yok olma riskiyle karşı karşıya kalabileceğini belirtti.
Geçmişteki Tecrübeler Endişe Yaratıyor
Sayyiğit, geçmişte Van’ın Muradiye ilçesinde hayata geçirilen HES projelerinin su seviyesi ve oksijen oranlarında ciddi düşüşe yol açarak doğal yaşamı tahrip ettiğini hatırlattı. Norduz Barajı’nda da benzer sonuçların yaşanmasından endişe duyulduğunu ifade etti. Çatak ve Geliyê Zîlan bölgelerinde yaşanan ağır çevresel tahribata da dikkat çekerek, benzeri bir sürecin Norduz'da yaşanmaması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
“ÇED Raporu Hazırlandı mı?”
Milletvekili Sayyiğit’in soru önergesinde, projenin Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporu bulunup bulunmadığı, yöredeki doğal yaşam ve sosyal yapı üzerindeki etkilerin analiz edilip edilmediği soruldu. Ayrıca 1990’lı yıllarda köylülerin çabalarıyla korunan Norduz koyununun yeniden tehdit altına girmemesi gerektiğinin altı çizildi.
Kaç Mahalle Etkilenecek?
Baraj projesiyle birlikte kaç mahallenin ve kaç yurttaşın etkileneceği, olası ekonomik ve sosyal mağduriyetlerin değerlendirilip değerlendirilmediği de önerge kapsamında Bakan Yumaklı’ya yöneltilen sorular arasında yer aldı.
Sayyiğit’ten Net Mesaj: “Proje Yeniden Gözden Geçirilmeli”
Milletvekili Gülcan Kaçmaz Sayyiğit, tüm bu olumsuzluklar göz önünde bulundurularak projenin yeniden değerlendirilmesini talep etti. Barajın sadece fiziki bir yatırım değil, aynı zamanda bir doğa, kültür ve yaşam alanı müdahalesi anlamına geldiğini belirten Sayyiğit, bakanlığın sürece daha şeffaf ve katılımcı yaklaşması gerektiğini vurguladı.
TBMM’ye sunulan önergede öne çıkan bazı sorular:
-
Baraj inşasının gerekçesi nedir ve karar ne zaman alınmıştır?
-
Mevcut baraj ve HES’lerin doğal yaşama etkileri analiz edilmiş midir?
-
Norduz koyunu ve kırmızı benekli alabalık gibi türlerin korunması için ne gibi tedbirler alınacaktır?
-
Projeden etkilenecek yerleşim yerleri ve vatandaş sayısı nedir?
Kamuoyunun yakından takip ettiği projeyle ilgili sürecin nasıl ilerleyeceği, Bakanlığın vereceği yanıtlarla netlik kazanacak.
