Avrupa ve ABD’nin Ukrayna krizi sebebiyle karşı karşıya gelmesi Batı’nın güvenlik şemsiyesi olan NATO’nun geleceğini sorgulattı. Bir süredir kendi ordusunu kurmayı dillendirip savunma harcamalarını artıran Avrupa ülkeleri arayış içinde. Geçen hafta İngiltere’nin davetiyle Londra’da buluşan Avrupalı liderler, “acilen yeniden silahlanmayı” gündeme taşıdı.
ABD Başkanı Doland Trump, birinci başkanlığı döneminde üye ülkelerin NATO harcamalarını ikiye katlamasını istemişti. Trump’a tepki gösteren Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron “NATO’nun beyin ölümü gerçekleşti” çıkışıyla dünyayı sarsmıştı. Trump’ın Rusya-Ukrayna savaşını bitirmek Moskova ile masaya oturması ayrışmayı derinleştirdi. Rusya’yı hayati bir tehdit olarak gören Avrupa liderleri, NATO’nun dağılması ihtimalini tartışıyor.
TRUMP’IN SÖZLERİ UYARI
Londra’daki Avrupa Birliği (AB) zirvesinde Türkiye’yi temsil eden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, NATO’nun geleceğiyle ilgili çarpıcı açıklamalarda bulundu. Financial Times gazetesine konuşan Fidan, NATO’nun dağılması durumunda Türkiye’nin yeni bir Avrupa güvenlik mimarisinin parçası olmak isteyeceğini belirtti.
Trump’ın eylemleri için “Kendi merkezimizi tasarlamak ve birleşmek için bir uyarı” değerlendirmesini yapan Fidan, “Ok yaydan çıktı ve geri döndürmenin yolu yok” ifadesini kullandı. Dışişleri Bakanı “Başkan Trump, şu anda Avrupa’dan çekilmemeyi seçse bile, gelecekte benzer görüşlere ve siyasi fikirlere sahip birinin Amerika’nın Avrupa’nın güvenliğine katkılarını azaltmayı düşünmesi mümkün” dedi.
BRÜKSEL’DE KRİTİK ZİRVE
27 AB lideri Ukrayna ve birliğin güvenliğini görüşmek üzere dün Brüksel’de acil toplandı. Zirve öncesi konuşan AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’nın açık ve mevcut bir tehlikeyle karşı karşıya olduğunu söyledi.
Avrupa’nın yeniden silahlandırılmasını amaçlayan “ReArm” isimli yeni bir plan sunacağını duyuran Leyen, programın 800 milyar avro değerinde olduğunu söyledi. Leyen “Avrupa’yı kendisini savunabilecek ve koruyabilecek bir konuma getirmeliyiz” dedi. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas da “Kendi gücümüzü, sahip olduğumuz ekonomik gücü hafife almamamız gerektiğini düşünüyorum. Sahip olduğumuz bu gücü kesinlikle kullanmalıyız” diyerek ABD’ye başkaldırı şeklinde değerlendirilen cümleler kurdu.
BAKAN FİDAN: AVRUPA'NIN GÜVENLİĞİ TÜRKİYE İLE MÜMKÜN
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara’da Hırvat mevkidaşı Gordan Grlic Radman ile bir araya geldi. İkili, görüşme sonrası basın toplantısı düzenledi. Hırvatistan ile karşılıklı yatırımları artırmak için bazı çalışmaların yürütüldüğünü aktaran Bakan Fidan, Balkanlar’da yükselen gerilime karşı da uyardı. Fidan “Bosna Hersek’in egemenliğine yönelik desteğimiz de tam. Uzlaşıya ihtiyacımız var. Türkiye olarak üzerimize düşen ne varsa yapmaya hazırız” dedi.
Dışişleri Bakanı Fidan, Rusya-Ukrayna Savaşı’nı da masaya yatırdıklarını belirterek “En başından bu yana savaşın müzakereler yoluyla çözüme kavuşturulması gerektiğini söylüyoruz. Geçtiğimiz hafta sonu Londra’da katıldığım toplantıda da bu tutumumuzu Avrupalı müttefiklerimizle paylaştım. Öte yandan Avrupa’nın güvenliği meselesi sadece Ukrayna’daki savaşa indirgenemez. Avrupa’nın güvenlik mimarisi konusu uzun vadeli ve stratejik bir bakış açısıyla ele alınmalı. Bu çerçevede, sürdürülebilir ve caydırıcı bir güvenlik mimarisi ancak Türkiye’nin katılımıyla mümkün” ifadelerini kullandı.
