Sigortalı çalışan kişinin mesleğini icra ederken her gün yerine getirdiği işler nedeniyle veya işin sahip olduğu özelliklerden veya işin mecburiyetlerinden dolayı yaptığı iş ile bağlantılı olarak meydana gelen hastalıklar meslek hastalığı olarak kabul edilmektedir (suallere de cevaben) Sigortalının her hastalığı meslek hastalığı olarak değerlendirilmeyecektir, bir hastalığın meslek hastalığı olarak nitelendirilip tazminat davasına konu edilebilmesi için belli başlı şartlar vardır.
Buna göre İşçilik Şartı: 5510 sayılı kanun kapsamında meslek hastalığı nedeni ile hak iddia edebilecek kişi ancak 'sigortalı' olmalıdır. Ancak belirtilmelidir ki, işçi sigortalı olmasa bile, çalışması ve meslek hastalığı kurumca başka türlü tespit edilmediği takdirde, meslek hastalığı tespit davası açılarak hem sigortalılığın hem de meslek hastalığının tespit edilmesi mümkündür.
MESLEK HASTALIĞI SÜRE ŞARTI NEDİR?
Meslek hastalığı işçinin belli bir devamlılık arz eden çalışma sürecinde ortaya çıkmalıdır. Ani veya tesadüfi gelişen olaylar neticesinde işçinin bedensel veya ruhsal zarar görmesi "iş kazası" olarak kabul edilir. Bu durumda iş kazası nedeniyle tazminat davası açılabilir. Meslek hastalığı ise belli bir süre sonunda yavaş yavaş bedensel ve ruhsal zararların gelişmesidir.
MESLEK HASTALIĞI HASTALIK ŞARTI NEDİR?
Meslek hastalığı, Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Yönetmeliği ve Tüzüğü'nde yer alan hastalıklardan olmalıdır. Hastalık, işçiyi bedensel veya ruhsal açıdan etkileyerek bir engelliliğe yol açmalıdır. SGK sağlık raporuyla veya mahkemede açılan bir tespit davasıyla saptanmalıdır. Yönetmelikte belirlenmiş hastalıklar dışında herhangi bir hastalığın meslek hastalığı sayılıp sayılmaması hususunda çıkabilecek uyuşmazlıklar, Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulunca karara bağlanır.
MESLEK HASTALIĞI SİGORTASINDAN SAĞLANAN HAKLAR NELERDİR?
1- Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi.
2- Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması.
3- iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması.
4- Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi.
5- Meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.
MESLEK HASTALIĞINA YAKALANILMASI DURUMUNDA NE YAPILIR?
5510 sayılı kanuna göre, Sigortalı çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutuldu ise;
1. Çalışan Meslek hastalığı ile ilgili tanı alabilmek için SGK İl Müdürlüğüne bireysel başvuruda bulunup (ÖĞRENİLDİĞİ GÜNDEN İTİBAREN 3 İŞ GÜNÜ İÇİNDE) meslek hastalıkları hastanesine sevk ister.
2. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği Ek-7'de yer alan iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesini vermekle yükümlü olanlar e-Sigorta ile Kuruma bildirir veya doğrudan ya da posta yoluyla da ilgili üniteye gönderebilir.
Adi posta veya kargo ile yapılan bildirimlerde Kurum kayıtlarına intikal tarihi, taahhütlü, iadeli taahhütlü veya acele posta ile yapılan bildirimlerde de postaya veriliş tarihi esas alınır. Bildirim için tanınan sürede resmi tatil günlerine rastlayan günler üç iş günü hesabında dikkate alınmaz.
3. Öncelikle 'Tıbbi tanı' konulur.
4. Kişinin çalışma öyküsü alınır
5. Fiziksel muayene ve laboratuvar değerlendirmeleri yapılır.
6. İşyeri ortam ölçümleri yapılır.
7. Tıbbi tanının Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından onaylanması durumunda 'Yasal Tanı' konumuna geçer.
8. Kurumca yetkilendirilen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbi belgeleri incelenir.
9. Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbi sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenir.
10. Tanı aldıktan sonra bu tanı ile işverene gidip, SGK'ya başvurmasını ister
11. Yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucuları meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları en geç 10 gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir.
12. İşveren bildirim yapar.
13. İşyeri teftişleri, analizler vs. ile bir dosya tamamlama süreci tamamlanır
14. Dosya SGK Yüksek Sağlık Kurulu'na gider, dosya onaylanırsa bir iş göremezlik oranı belirlenir.
15. Oran yüzde 10'u geçerse iş göremezlik ödeneği tahsis edilir ve meslek hastalığı kesinleşmiş olur. Sigortalı kişiye tazminat öder.
Sonucun Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.
İş kazası Meslek Hastalığı Bildirimi, elektronik ortamda yapılabileceği gibi, internet erişiminin bulunmadığı yerlerde kağıt ortamında da Kuruma gönderilir. Bildirim Formu'na SGK com adresinden, E-SGK başlığı altında yer alan diğer uygulamalar menüsü içinde bulunan çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi alt menüsünden Hizmet Akdi İle Çalışanlar başlığı altındaki İşveren Bildirim İşlemleri ekranından ulaşılabilecektir.
MESLEK HASTALIKLARINA VERİLEBİLECEK ÖRNEKLER?
Meslek hastalıkları Sosyal Sigorta Sağlık İşlemleri Tüzüğü'nün 5. maddesinde tasnif edilerek ana başlıklar halinde düzenlenmiştir:
1. Baş arızaları (kafa kemikleri, nöroloji, nöroşirurji, psikiyatri arıza ve hastalıkları)
2. Göz arızaları
3. Kulak arızaları
4. Yüz arızaları
5. Boyun arızaları
6. Göğüs hastalıkları
7. Omuz ve kol arızaları
8. El bileği ve el arızaları
9. El parmakları arızaları
10. Omurga arızaları
11. Karın hastalık ve arızaları,
12. Pelvis ve alt ekstremite arızaları
13. Endokrin, metabolizma
MESLEK HASTALIĞINA DAYALI HAKLAR NELERDİR?
1. Çalışan kişinin SGK'lı olmasıdır.
2. Çalışanın daha önceki muayene bulguları KESİNLİKLE gözden geçirilir.
3. Kişinin ilgili hastalık maruziyet değerinin üstünde maruziyeti olması gerekmektedir.
4. Hastalığın yükümlülük süresi içinde çıkması gerekmektedir.
5. Hastanın ve hastalığın öyküsü alınır, yaptığı işle ilgisinin olup olmadığına ilişkin bilgiler toplanır.
6. Meslek hastalığına yakalandığına dair işyeri hekimi veya sağlık hizmeti sunucuları ön tanı
Ön tanı konulduğu takdirde 6331 sayılı İş sağlığı ve güvenliği kanuna göre işveren, bu durumu Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularına, 3 iş günü içerisinde, sevk etmekle yükümlüdür.
7. Tıbbi muayene bulguları da değerlendirilir.
8. Meslek hastalığı kuşkusu devam ediyorsa çalışanın vücudunda ve işyerinde şüphelenilen madde analizi yapılarak kesin tanıya gidilir.
9. Çalışanın daha önceki benzer şikayetlerinden sonra işyerinde aynı birimde çalışırken şikayetlerinin artması meslek hastalığı kuşkusunu artırır der ilgili kanunlar.
Sağlıkla kalın...